Hymnografia wieczerni święta Pięćdziesiątnicy

Autor

  • Paweł Karczewski Wydział Teologiczny Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie

DOI:

https://doi.org/10.15290/elpis.2018.20.16

Słowa kluczowe:

hymnografia, wieczernia, Pięćdziesiątnica, Duch Święty, nabożeństwo

Abstrakt

Pięćdziesiątnica to jedno z najważniejszych świąt w prawosławnym kalendarzu – z punktu widzenia zarówno liturgicznego jak i historycznego. Hymnografia tego dnia porusza wiele aspektów – przedstawia prawosławną teologię trynitarną oraz
pneumatologię. W poetycki sposób prezentuje także wydarzenie, które dokonało się w Wieczerniku. Prezentowany artykuł omawia teksty liturgiczne śpiewane i czytane podczas świątecznej wieczerni oraz generalnie ich wpływ na życie liturgiczne – wśród nich jest chociażby znamienita modlitwa do Świętego Ducha św. Kosmy z Majumy „Βασιλεῦ οὐράνιε”. Artykuł zwraca uwagę na integralną łączność w hymnografii trzech cech – tekstu, muzyki i strony duchowej.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Bazyli Wielki, O Duchu Świętym, przeł. Alina Brzóstkowska, Warszawa, 1999.

Вениамин, епископ Владивостокский и Приморский, Священная Библейская История Нового Завета, Poczajów, 2005.

Bobrinskoy Borys, Życie liturgiczne, przeł. Janina Dembska, Warszawa, 2004.

Congar Yves, Wierzę w Ducha Świętego. Duch Święty w „ekonomii”. Objawienie i doświadczenie Ducha. Tom I., przeł. Lucyna Rutowska, Warszawa, 1995.

Danilo (Krstić), У почетку беше смисао, Belgrad 1996.

Evdokimov P., Duch Święty w tradycji prawosławnej, przeł. Maria Żurowska Poznań, 2012.

Felmy K.Ch., Współczesna teologia prawosławna, przeł. ks. Henryk Paprocki, Białystok, 2005.

Григорий Богослов, Святитель, Собрание творений в 2 томах. Том 1., Свято-Троицкая Сергиевая Лавра, 1994.

Hilarion (Alfiejew), ihumen, Misterium wiary, przeł. Jarosław Charkiewicz, Warszawa, 2009.

Hryniewicz W. OMI, Dar Zmartwychwstałego. Pneumatologia prawosławna i jej znaczenie dla ekumenii, w: Duch, który jednoczy. Zarys pneumatologii, red. M. Marczewski, Lublin, 1998.

Jankowski O. A. OSB, Zarys pneumatologii Nowego Testamentu, Kraków, 1982.

Łosski M., Teologia mistyczna Kościoła Wschodniego, przeł. Maria Sczaniecka, Warszawa, 1989.

M. el-Maskîne, Modlitwa, Duch Święty i jedność chrześcijan, przeł. Agnieszka Małecka-Petit, Kraków, 2005.

Paprocki Henryk, ks., Misterium Eucharystii, Kraków, 2010.

Попович И., Догматика Православной Церкви. Пневматология, Moskwa, 2007.

Popowski R. SDB, Grecko-polski słownik syntagmatyczny Nowego Testamentu, Warszawa, 2008.

Sarwa Andrzej, Rzeczy ostateczne człowieka i świata. Eschatologia Kościoła wschodniego, Łódź, 2003.

Скабалланович М., Толковый Типикон, Moskwa, 2008.

Скабалланович M., Христианские праздники. Пятидесятница, Kijów, 1916.

Ware Kallistos, bp, Prawosławna droga, przeł. s. Nikolaia, Białystok, 1999.

Boska Liturgia Świętego Ojca naszego Jana Chryzostoma, Warszawa, 2001.

Bóg Żywy. Katechizm Kościoła Prawosławnego, przeł. ks. Henryk Paprocki, Kraków, 2001.

Drugi Tydzień Wielkiego Postu, przeł. ks. Henryk Paprocki, http://liturgia.cerkiew.pl/pages/File/docs/n-02-tydzien-paschalny.pdf [dostęp: 13.03.2014 r.]

Katechizm, Warszawa, 1938.

Konstytucje Apostolskie V: 20,4, w: Konstytucje apostolskie oraz Kanony Pamfilosa z apostolskiego synodu w Antiochii, Prawo kanoniczne świętych Apostołów, Kary świętych Apostołów dla upadłych, Euchologion Serapiona, przeł. Stanisław Kalinkowski, Kraków, 2007.

NIEDZIELA ŚWIĘTEJ PIĘĆDZIESIĄTNICY, tłum. Ks. Henryk Paprocki, dostęp on-line: http://www.liturgia.cerkiew.pl/pages/File/docs/festum-25-zeslanie.pdf.

OFFICE DE LA PENTECÔTE, dostęp on-line: http://orthodoxie.typepad.com/ficher/pentecote_slfr.pdf.

Параклет, w: Словарь Библейского Богословия http://krotov.info/spravki/essays_bible/comments/15p.htm#p3 [dostęp:26.07.2012 r.].

ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΑΡΙΟΝ. ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ, dostęp on-line: http://www.christopherklitou.com/pentecostarion_sunday_of_pentecost_ greek.htm.

Synaksarion Niedzieli Świętej Pięćdziesiątnicy [przeł. ks. Henryk Paprocki], http://www.liturgia.cerkiew.pl/pages/File/docs/on-37-piecdziesiatnica.pdf [dostęp: 20.09.2012 r.].

Szawuot, w: Internetowa Encyklopedia PWN, http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3982604/szawuot.html [dostęp: 13.08.2012 r.]

Pobrania

Opublikowane

2018-12-16

Jak cytować

Karczewski, P. (2018). Hymnografia wieczerni święta Pięćdziesiątnicy. Elpis, (20), 151–158. https://doi.org/10.15290/elpis.2018.20.16

Numer

Dział

Artykuły