Problem daty kanonizacji męczenników wileńskich Antoniego, Jana i Eustachego

Antoni Mironowicz

doi:10.15290/elpis.2025.27.06

Autor

Antoni Mironowicz Uniwersytet w Białymstoku, Katedra Teologii Prawosławnej, Polska https://orcid.org/0000-0001-7856-2191

DOI:

https://doi.org/10.15290/elpis.2025.27.06

Słowa kluczowe:

męczennicy Antoni, Jan i Eustachy, data kanonizacji, Wilno

Abstrakt

Artykuł koncentruje się na dacie i okolicznościach kanonizacji męczenników wileńskich Antoniego, Jana i Eustachego. Męczenników wileńskich kanonizowano w 1364 roku, kiedy metropolitą kijowskim był Aleksy, a patriarchat konstantynopolitański zatwierdził ową kanonizację dziesięć lat później. Uczynił to synod patriarszy na czele z patriarchą Filoteuszem.

Downloads

Download data is not yet available.

Bibliografia

Biblioteka Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie, F. 19–95, k. 491–514; F. 19–98, k. 308v‑311; F. 19–100.

Miklosich, F., Müller, I. (1860). Acta Patriarchatus Constantinopolitani. t. I. Vindobonae.

Rękopisy supraskie w zbiorach krajowych i obcych. (2014). oprac. A. Mironowicz, Białystok: s. 196–218.

Wizerunki i Roztrząsania Naukowe. Poczet Nowy Drugi. (1841). (t. 22, s. 36–45). Wilno: s. 1–245.

Ό νεομάρτυς Άντώνιος ό Καρεώτης. (2006) W: Αντώνιος Αιμίλιος Ταχιάος, Άγνωστη Αθλώνιτες νεομάρτυρες, Αγιορειτική βιβλιοθήκη, (s. 15, 24–25). Άγιον Όρος.

Baronas, D. (2001). Po povodu literaturnoj istorii Mučeniâ greh vilenskih mučenikov. W: W. Stępniak‑Minczewa i A. Naumow (red.). Krakowsko‑Wileńskie Studia Slawistyczne, t. III. Kraków, s. 75–84.

Baronas, D. (2000). Trys Vilniaus Kankiniai: Syvenymas ir istorija. Vilnius.

Charkiewicz, J. (2017). Święci męczennicy wileńscy. „Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego”, s. 10–11.

Chodynicki, K. (1927). Geneza i rozwój legendy o trzech męczennikach wileńskich, „Ateneum Wileńskie”, 13, s. 417–451.

Chomik, P. (2011). Trzej wileńscy męczennicy i początki monasteru św. Trójcy w Wilnie, „Studia Podlaskie”, XIX, s. 81–91.

Florâ, B. N., Šlevis, G. (2001). Antonij, Ioann i Evstafij, W: Pravoslavnaâ Enciklopediâ, t. II. Moskva, s. 666–668.

Golubinskij, E. (1901). Istorìâ russkoj cerkvi, t. I. Moskva.

Meendorf, I. (1993). Try Litoŭskiâ mučaniki: Vizantyâ i Litva u 14 st. W: Pravaslaŭe u Belarusi i ŭ svece. Minsk. s. 4–6.

Meyendorff, J. (1990). Trzej wileńscy męczennicy. Bizancjum i Litwa w XIV wieku, „Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego”, 20(3), s. 3–10.

Mironowicz, A. (2025). Grzegorz Camblak na terenie Wielkiego księstwa Litewskiego i jego spuścizna literacka, „Cyrillo‑Methodian Studies”, 35, s. 579–600.

Mironowicz, A. (2003). Kościół prawosławny w państwie Piastów i Jagiellonów. Białystok.

Mironowicz, A. (2014). Sobory wileńskie 1509 i 1514 roku. „Latopisy Akademii Supraskiej”, 5, s. 71–82.

Mironowicz, A. (2015). 500‑letnia rocznica kanonizacji św. Elizeusza Ławryszowskiego na soborze w Wilnie w 1514 roku. „Elpis”, 29(42), 37–42.

Mironowicz, A. (1996). Święci w Kościele prawosławnym na Białorusi. W: E. Feliksiak, A. Mironowicz. (red.), Wilno i kresy północno‑wschodnie. Historia i ludzkie losy, t. I. Białystok, s. 85–87.

Naumow, A. (1996). Wiara i historia. Z dziejów literatury wschodniosłowiańskiej na ziemiach polsko‑litewskich. Kraków.

Ochmański, J. (1982). Historia Litwy. Warszawa–Wrocław.

Ogickij, D. P. (1984). K istorii vilenskih mučenikov. „Bogoslovskie trudy”, 25, 226–246.

Paprocki, H. (1991). Wileńscy męczennicy. „Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego”, 21(z. 3), s. 9–11.

Pawluczuk, U. (2014). Osiemnastowieczne Wilno – miasto wielu religii i narodów. Białystok.

Pawluczuk, U. (2019). Wileński monaster św. Ducha w dziejach Kościoła prawosławnego. Białystok.

Rogov, A. I. (1978). Literaturnye svâzi Belorussii s balkanskimi stranami v XV–XVI vv. W: Slavânskie literatury. VIII Meždunarodnyj s’’ezd slavistov, Zagreb‑Lûblâna, sentâbr’ 1978 g. Doklady sovetskoj delegacii. Moskva, s. 188–189.

Stradaniâ sv. Vilenskih mučenikov i čudotvorcev Antoniâ, Ioanna i Evstafiâ. (1911). Vil’na.

Šlevis, G. (2006). Pravoslavnye hramy Litvy. Vilnius: Svâto‑Duhov Monastyr.