Freski w cerkwi św. Gabriela Monasteru Narodzenia NMP w Zwierkach: próba systematyki

Аннотация

Freski w prawosławnej świątyni to nieodzowny element towarzyszący prawosławnym od wielu lat. Pierwsze przedstawienia ikonograficzne pojawiły się już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Z czasem, po legalizacji religii, ikonograficzne malarstwo bizantyjskie zaczęło się stopniowo rozwijać i to właśnie z tych terenów dzięki misji św. Cyryla i Metodego, a ostatecznie po chrzcie Rusi, dotarło na ziemie słowiańskie i dzisiejszego Podlasia. Niedaleko Białegostoku znajduje się klasztor Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Zwierkach, który jest jedną z stosunkowo młodych wspólnot zakonnych w Polsce. Miejsce te stanowi centrum pielgrzymkowe jak i sanktuarium dla relikwii św. męcz. Gabriela Zabłudowskiego. Główna cerkiew klasztoru, pod wezwaniem lokalnego świętego, posiada unikalny i niezwykle bogaty schemat ikonograficzny fresków, które m. in. nawiązują do życia świętego, a także przedstawia wielu współczesnych świętych, a także sceny z życia Patronki klasztoru. Sama stylistyka nawiązuje do stylu staro-ruskiego, przez co możemy poczuć ducha starodawnych świątyń. Niniejsza praca w szczegółowy sposób opisuje i usystematyzuje freski świątyni w celu głębszego ich zrozumienia i zbadania, a także skatalogowania, aby w przyszłości mogła służyć w badaniach naukowych.