Ksiądz protoprezbiter płk Bazyli Martysz (1874-1945) – naczelny kapelan wyznania prawosławnego w Wojsku Polskim

Jerzy Grzybowski

doi:10.15290/elpis.2018.20.04

Авторы

Jerzy Grzybowski Katedra Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej, Wydział Lingwistyki Stosowanej, Uniwersytet Warszawski

DOI:

https://doi.org/10.15290/elpis.2018.20.04

Ключевые слова:

prawosławie, Wojsko Polskie, duszpasterstwo wojskowe, kapelan

Аннотация

Artykuł traktuje o losie ks. protoprezbitera płk Bazylim Martyszu, kapelanie wojskowym, organizatorze duszpasterstwa wojskowego wyznania prawosławnego w odrodzonym Wojsku Polskim. Duchowny znakomicie zapisał się w dziejach Kościoła prawosławnego i sił zbrojnych II Rzeczypospolitej. W oparciu o źródła archiwalne Autor omawia kolejne etapy jego służby duszpasterskiej w wojsku. Szlaki żołnierski i kapłański duchownego zostały ukazane na tle wydarzeń politycznych, które wówczas się dokonywały w kraju.

Скачивания

Данные скачивания пока недоступны.

Библиографические ссылки

Archiwum Akt Nowych, Zespół: Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego (sygn. 14), nr teczki: 1237.

Archiwum Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego, Zespół: Ministerstwo Spraw Zagranicznych (sygn.: A.11), nr teczki: 1483.

Centralne Archiwum Wojskowe, Zespół: Akta Personalne (sygn.: AP), nr teczek: 9694, 12471.

Centralne Archiwum Wojskowe, Zespół: Biuro Wyznań Niekatolickich Ministerstwa Spraw Wojskowych 1919-1939 (sygn.: I.300.20), nr teczek: 1, 11, 49, 64, 66, 57, 75.

Charkiewicz J., Męczennicy XX wieku. Martyrologia Prawosławia w Polsce w biografiach świętych, Warszawa 2008.

Chomik P., Naczelny kapelan wyznania prawosławnego ks. protoprezbiter Bazyli Martysz, „Polski Żołnierz Prawosławny” 1996, nr 1, s. 13.

Grzybowski J., Duszpasterstwo prawosławne w Wojsku Polskim podczas wojny z bolszewicką Rosją, 1919-1920, „Przegląd Wojskowo-Historyczny” 2011, nr 4, s. 193-201.

Grzybowski J., W służbie Rzeczypospolitej. Duszpasterstwo wojskowe wyznania prawosławnego w Wojsku Polskim w latach 1919-1949, Warszawa 2016.

Martynowicz M., Święty kapłan – męczennik Bazyli (Martysz), „Polski Żołnierz Prawosławny” 2003, nr 3, s. 3.

Mazurek K., Chełmszczyzna – „mała ojczyzna” swiaszczennomuczenika Bazylego Martysza, „Polski Żołnierz Prawosławny” 2007, nr 3, s. 17.

Mironowicz A., Kościół prawosławny w Polsce, Białystok 2006.

Odziemkowski J., Służba duszpasterska Wojska Polskiego 1914–1945, Warszawa 1998.

Papierzyńska-Turek M., Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918-1939, Warszawa 1989.

Pelica G.J., Kościół prawosławny w województwie lubelskim (1918-1939), Lublin 2009.

Sosna G., Troc-Sosna A., Hierarchia i kler Kościoła prawosławnego w granicach II Rzeczypospolitej i Polski powojennej w XIX-XXI wieku, Ryboły 2012.

Waszkiewicz Z., Duszpasterstwo w Siłach Zbrojnych Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939), Toruń 2000.

Waszkiewicz Z., Duszpasterstwo wojskowe na terenie Dowództwa Okręgu Korpusu nr VIII w Toruniu, [w:] Mniejszości narodowe i wyznaniowe w siłach zbrojnych Drugiej Rzeczypospolitej

–1939. Zbiór studiów, red.: W. Rezmer i Z. Karpus, Toruń 2001, s. 255-324.

Wróblewski W., Duszpasterstwo mniejszości religijnych w Wojsku Polskim w latach 1918—1939, [w:] Białoruś, Czechosłowacja, Litwa, Polska, Ukraina. Mniejszości w świetle spisów statystycznych XIX-XX w., red.: J. Skarbka, Lublin 1996, s. 104-105.

Альфа, Православная приходская община в Перемышле, „Воскресное чтение” 1926, nr 48, с. 752–754.

Капков K., Памятная книга Российского военного и морского духовенства XIX – начала XX веков. Справочные материалы, Москва 2008.