Sąd cerkiewny nad Stefanem Zyzanią w kontekście stosunków wiernych i hierarchii prawosławnej w Rzeczypospolitej u schyłku XVI wieku
DOI:
https://doi.org/10.15290/elpis.2017.19.11Słowa kluczowe:
Kościół Prawosławny, I Rzeczpospolita, XVI wiek, metropolia kijowska, Unia Brzeska 1596, prawosławne bractwa cerkiewne, Stefan Zyzania, Michał Rahoza, prawo kanoniczneAbstrakt
W artykule rozpatrywany jest, z punktu widzenia prawa cerkiewnego, konflikt pomiędzy Stefanem Zyzanią a władzą duchowną w kontekście przygotowania przez „ruskich” hierarchów Rzeczypospolitej lokalnej unii 1596 roku z Kościołem katolickim. Na podstawie analizy dokumentów dotyczących wskazanego okresu autorka dochodzi do wniosku, że zachowanie i działanie Zyzanii uwarunkowane było normami kanonicznymi Kościoła prawosławnego metropolii kijowskiej.Downloads
Bibliografia
Akty otnosâŝiesâ k istorii Južnoj i Zapadnoj Rossii, sobrannye i izdannye Arheografićeskoj komissiej / N. Kostomarow: W XV t. - T.1: 1361 – 1598. - SPB: Tipografia E. Praca, 1863. - 301s.
Akty, odnosâŝiesâ k istorii Zapadnoj Rusi, sobrannye i izdannye Arheografićeskoj komissiej: W 5 t. – T. 4. SPB.: Tipogr. 2-go otdł. Sobstw. Je. I. Wsch. kancelarii, 1851. - T. Wierzb.- 583 s.
Belâkova E., Cerkovnyj sud i problemy Cerkovnoj žyzni, Moskwa 2004. - 663 s.
Belânovskij A.D., Stefan Zizanіj, [w:] „Volynskie Eparhial′nye vedomosti 1887”, nr 1-18, Tipografiâ Poćaevskoj Lavry, 1887. - 613 s.
Central’ny deržavny istorićny archiv Ukrainї vo L’vove”, fond nr 129 “Stavtopigijskij Instytut”, op. 1, nr 210).
Central’ny deržavny istorićny archiv Ukrainї vo L’vove”, fond nr 129 “Stavtopigijskij Instytut”, op. 1, nr 140.
Central’ny deržavny istorićny archiv Ukrainї vo L’vove”, fond nr 129 “Stavtopigijskij Instytut”, op. 1, nr 121.
Central’ny deržavny istorićny archiv Ukrainї vo L’vove”, fond nr 129 “Stavtopigijskij Instytut”, op. 1, nr 156.
Central’ny deržavny istorićny archiv Ukrainї vo L’vove”, fond nr 129 “Stavtopigijskij Instytut”, op. 1, nr 142.
Central’ny deržavny istorićny archiv Ukrainї vo L’vove”, fond nr 129 “Stavtopigijskij Instytut”, op. 1, nr 292.
Central’ny deržavny istorićny archiv Ukrainї vo L’vove”, fond nr 129 “Stavtopigijskij Instytut”, op. 1, nr 294.
Central’ny deržavny istorićny archiv Ukrainї vo L’vove”, fond nr 129 “Stavtopigijskij Instytut”, op. 1, nr 308.
Cypin, Vl. Ks., Kanonićeskoe pravo. Moskva, 2009. - 864 s.
Czodynicki, K. Koszczoł Prawosławny Żeczpospolita jest Polsko. Zarys chistoryczny 1370 jest 1632 / K. Czodynicki. - Reprint. Biały Spływ: Ortchdruk, 2005. - 610s.
Diplomata Statutaria a Patriarchis Orientalibus Confraternitati Stauropigianae Leopoliensi a. 1586 – 1592 data, cum aliis titteris coaevis et appendice, t. II , editit I. Krystinâcki, Leopolis 1895/ red. I. Kristinianski. - Leopoli, 1895. - 133 s.
Florâ B., Issledovanie po istorii Tserkvi. Drevnerusskoe i slavânskoe srednevekov′е / red. Barbaszowa Ł.W. - Moskwa, 2007. - 528 s.
Garković N, K voprosu o formirovanii «rus’koj» bogosłovskoj leksiki: «ereticeskaâ» terminołogiâ Stefana Zyzaniâ, [w:] Materiały 1-oj meždunarodnoj ežegodnoj letnej śkoły mołodych uchionych «russkij âzyk: gorizonty sotrudnicestva», Arhangel′sk 2009, s. 23-28.
Gruśevs’kij M., Іstorіâ urkrains’koj literaturi, t. 5, kn. 2, Kyiv 1995. – 352 s.
Harlampović K.. Zapadnorusske pravoslavnye śkoły XVI – naćala XVII veka: Otnośenie ich k inoslavnym, religioznoe obućenie v nich i zasługi ich v dele zaśćity pravoslavnoj very i Cerkvi, Kazan′ 1898/ K. Charłampowicz. - Kazań: tipogr. Imp. un-ta, 1898. - 742 s.
James Stong, Słownik języka greckiego // http://biblia-online.pl/slownik,grecki-james-strong,numer,1651.html.
Kapral’ M.. Neopublikowanyj fragment dokumenta stosowno relegijnyh pogljadiw Stefana Zizanija, [w:] Zapiski naukowogo towaristwa, Lviv 1993, s. 307-309.
Kniga Pravil svâtyh apostol, svâtyh Soborov Vselenskih o pomestnyh o svâtyh otec, Moskva 2004. – 448 s.
Kojałowicz, M. Litewska cerkowna unia: W 2 t. - T.1. - S-PB, 1859. - 315 s.
Korzo, M.A. Ukrainskaâ i belorusskaâ kateheticzeskaâ tradicyâ konca XVI-XVII vv, Moskva 2007. - 671 s.
Lâuśun L., Svetapoglâd Stafana Zizaniâ, nr. 4, [w:] Vesci NAN Belarusi. Seryâ humanitarnyh nauk, Minsk 2000. S .102-109.
Lukaśova S., Mirâne i Cerkov′: religioznye bratstva Kievskoj Mitropolii v konce XVI veka, Moskwa, 2006. - 319 s.
Monumentu Confraternitatis Stauropigianae Leopoliensis: Dyplomaty jednostki ciepłej epistolae Confraternitatis Stauropigianae Leopoliensis o anno 1518 usque piekło annum 1600 / Edidit W. Miłkowicz. - Leopolis, 1895. - 960 s.
Polemiczna interpretaciâ dogmativ u katehizisah 1595-1596 rr. Stefana Zizaniâ [w:] Naukovi zapiski. Seriâ “Kul’turologiâ”, vypusk 6, Ostrog 2010, s. 28-40.
Pravila Pravoslavnoj Tserkvi s tolkovaniâmi Nikodima (Milaśa), episkopa Dalmatinsko-Istrijskogo / Nikodim (Miłasz), biskup / per. s serbskogo / reprint: W 2 t. - T.1, 1996. – 649 s.
Pravila Pravoslavnoj Tserkvi s tolkovaniâmi Nikodima (Milaśa), episkopa Dalmatinsko-Istrijskogo / Nikodim (Miłasz), biskup / per. s serbskogo / reprint: W 2 t. - T.2., 1996. - 643 s.
Savcenko S., Do relegiinogo switogladu bratov Zizaniiv [w:] Kiïvskajâ starovina, nr 4, Kiïv 2009, s. 3-21.
Sobranie vkratce słovies ot Božestvennoho Pisaniâ. I z ob’âsnieniem izłoženiâ sviatych apostoł dvunadesiati artykułov Pravosłavnoi Very, vyd. Tipografiâ Pavla Domživ-Lutkovića, Ugorcy 1618.
Sreznevskij I, Materialy dlâ slovarâ drevne-russkago âzyka po pis’mennym pamâtnikam, t. 2, Sankt-Peterburg 1902. – 1802st.
Statut Velikago Knâžestva Litovskago s podvedeniem v nadležaśćich mestach ssyłki na konstitutsii, prilićnyâ soderžaniju onago, cz. I, Sankt-Peterburg 1811.- 543 s.
Śustova J., Dokumenty L′vovskogo Uspenskogo Stavripigijskogo bratstva (1586-1788). – Moskwa, , 2009. – 648 s.
Unia w dokumentach / red. W.A. Tiepłowa, Z.I. Zujewa. – Minsk, 1997. - 520 s.
Zebrowski F.., Kakol, ktory rozseva Stephanek Zizaniâ v cerkviach ruskich v Vilne, Vilno 1595.
Zizánii (Kúkoli), [w:] Pravoslavnaâ Encikolopediâ, t. XX, Moskva 2009, s. 117–120.
Znosko, Aleksej Ks.dr., Prawosłavne pravo kościelne, cz. 1, Warszawa 1973.
Znosko, Aleksy Ks., dr.. Kanony Kościoła pravosłavnego w 3 cz, t. I, Hajnówka 2000.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 Elpis
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Szczegółowe warunki licencji CC BY-SA (Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach) dostępne jest na stronie Creative Commons - link.
Autor musi wypełnić i przesłać na adres redakcji (elpis@uwb.edu.pl) uzupełnioną i podpisaną umowę autorską wraz z oświadczeniem o oryginalności artykułu i wkładzie autora w powstanie artykułu. Plik umowy do pobrania: TUTAJ
