Cerkiew Zwiastowania NMP w Supraślu i jej freski
DOI:
https://doi.org/10.15290/elpis.2022.24.11Słowa kluczowe:
Supraśl, cerkiew Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, freski, program ikonograficznyAbstrakt
Cerkiew Zwiastowania NMP w Supraślu jest przykładem średniowiecznej, monumentalnej świątyni obronnej. W I poł. XVI w. rozpoczęto ozdabianie ścian świątyni malowidłami ściennymi, w stylu sztuki prawosławnej. Program ikonograficzny cerkwi bazował na symbolice i alegoriach z Pisma Świętego. Pomagał w procesie chrystianizacji społeczeństwa. Ukazywał treść Ewangelii, hagiografie świętych oraz działalność poszczególnych Ojców Kościoła i biskupów. Ornamenty malowideł rozdzielały strefy wyobrażeń, zdobiły pola utworzone przez same sklepienia i żebra oraz owijały rzędy medalionów. W wyniku zniszczeń II wojny światowej ze zniszczonej cerkwi ocalało i zostało zrekonstruowanych kilkadziesiąt fragmentów polichromii.
Downloads
Bibliografia
Archim. Gabriel (2003). Monaster supraski wczoraj i dziś. Chrześcijaństwo. Kościół. Prawosławie. Białystok.
Grygorowicz, A. (2005). Architektura sakralna Monasteru Supraskiego. Z dziejów Monasteru Supraskiego. Białystok.
Faryna – Paszkiewicz, H., Omilanowska, M. i Pasieczny, R. (2001), Atlas Zabytków architektury w Polsce. Warszawa.
Kronika Lawry Supraslskiey. (1870) Archeografičeskîj sbornik dokumentov otnosjaščichsja k” istorîi sĕverozapadnoj Rusi (t. IX). Vilna.
Lebiedzieńska, L. (1968). Freski z Supraśla. Białystok.
Marecki, J. i Rotter, L. (2009). Jak czytać wizerunki świętych: leksykon atrybutów i symboli hagiograficznych. Kraków.
Maroszek, J. (1994). Straty dziedzictwa kulturowego klasztoru O. O. Bazylianów w Supraślu w latach 1794 – 1915. Białostocczyzna, (34/2). Białystok.
Mironowicz, A. (2003). Kościół prawosławny w państwie Piastów i Jagiellonów. Białystok.
Mironowicz, A. (2009). Summariusz dokumentów do dóbr supraskich. Białystok.
Niewęgłowski, W. A. (1998). Leksykon Świętych. Warszawa.
Paszkowski, W. (1952). Prace konserwatorskie. Województwo Białostockie. Ochrona Zabytków, (4). Białystok.
Rucińska, E. (2002). Przyczynek do architektury sakralnej Supraśla. Małe miasta: między tradycją, a wyzwaniem przyszłości. Supraśl.
Sekunda, W. (1976). Supraśl: zespół klasztorny pobazyliański. Białystok.
Siemaszko, A. (2005). Rekonstrukcja programu ikonograficznego cerkwi Zwiastowania monasteru supraskiego. Z dziejów monasteru supraskiego. Białystok.
Siemaszko, A. (2006). Freski z Supraśla, unikatowy zabytek XVI-wiecznego pobizantyńskiego malarstwa ściennego. Białystok.
Stawicki, S. (2005). Malowidła ścienne z dawnej cerkwi Zwiastowania NMP w Supraślu – problemy techniczne i technologiczne. Biuletyn Konserwatorski Województwa Podlaskiego, (11).
Stawicki, S. (2004). Serb Nektarij – malarz i autor podręcznika malarskiego z XVI w. Małe miasta. Kultura i oświata. Supraśl.
Stawicki, S. (2007). Techniczne i technologiczne przekazy źródłowe, powstałe dla potrzeb twórczości artystycznej, w kręgu kultury bizantyjskiej oraz ich przesłanki ideowe. Biuletyn Konserwatorski Województwa Podlaskiego, (13).
Śnieżko, A. (2000). Wydobył z ziemi gród o którym nikt nie wiedział. Wspomnienie o Józefie Jodkowskim. Białystok.
Tołoczko, M. (2004). Prace konserwatorskie świątyni pounickiej p.w. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Supraślu w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Białystok.
Zalewski, M. (2008). Dawny Supraśl. Warszawa – Białystok.
Żabicki, J. (2010). Leksykon zabytków architektury Mazowsza i Podlasia. Warszawa.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Karol Straczyński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Szczegółowe warunki licencji CC BY-SA (Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach) dostępne jest na stronie Creative Commons - link.
Autor musi wypełnić i przesłać na adres redakcji (elpis@uwb.edu.pl) uzupełnioną i podpisaną umowę autorską wraz z oświadczeniem o oryginalności artykułu i wkładzie autora w powstanie artykułu. Plik umowy do pobrania: TUTAJ
