Święci Cyryl i Metody prekursorami Unii Europejskiej (?)
DOI:
https://doi.org/10.15290/elpis.2024.26.03Słowa kluczowe:
Św. Cyryl, św. Metody, Unia Europejska, integracja europejska, chrześcijaństwo, kultura europejskaAbstrakt
Bracia Cyryl i Metody, którzy patronują Europie, od wieków przypominają nie tylko chrześcijanom, lecz wszystkim mieszkańcom tego kontynentu o nieustannej potrzebie budowania jedności europejskiej. Sięganie do korzeni Europy pozwala jeszcze lepiej zrozumieć jej przeszłość oraz tożsamość, by móc w pełni angażować się w realizację praw człowieka, zintensyfikować działania na rzecz solidarności z narodami innych kontynentów oraz dążyć przy tym do prac na rzecz budowania pokoju i rozwoju na skalę światową. Można zatem sądzić, że obaj Święci wnieśli zasadniczy udział w tworzeniu Europy oraz jej kształtowaniu nie tylko w wymiarze religijnym, co więcej jako organizmu państwowego i kulturowego. Unia Europejska jako organizacja międzynarodowa w obecnym kształcie zawdzięcza swoje istnienie w szczególności idei i głębokiemu zaangażowaniu polityków działających z pobudek chrześcijańskich. Jej twórcy głosili poglądy, które były nie tylko nowatorskie, ale jednocześnie wyprzedzali swoje czasy. Nie zapominali przy tym, że u podstaw europejskich tendencji integracyjnych narodów zamieszkujących tę część świata leży zarówno wspólna historia, tradycja, kultura i tożsamość, ale nade wszystko wartości chrześcijańskie. Mimo, iż reprezentowali odmienne środowiska, to przyświecał im fundamentalny cel, by doprowadzić do zjednoczenia Europy, dążąc tym samym do zapewnienia trwałego pokoju i stabilności gospodarczej, politycznej i społecznej. Z uwagi na zasadnicze cele i wartości, którymi kierowali się ojcowie założyciele Unii Europejskiej i które nadal przyświecają tej organizacji, należy podkreślić, że są one zbieżne z tymi, które wyrażali Bracia Sołuńscy. Stąd też autorka artykułu podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, czy św. Cyryl i Metody mogą być prekursorami Unii Europejskiej. Przybliżenie misji braci na terenach zamieszkujących przez Słowian, a także krótkie omówienia historii tej europejskiej organizacji pozwala wysnuć wniosek, że obaj są pierwszymi ojcami założycielami unii, jako narodów zamieszkujących Stary Kontynent. Wnieśli podstawy wiary i kultury słowiańskiej, ich nierozerwalną jedność. Ale należy pamiętać, że byli i są nadal zwiastunami Ewangelii, świadkami Dobrej Nowiny głosząc Boga, który nieustannie miłuje każdego człowieka. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że w ikonografii święci są przedstawiani w stroju pontyfikalnym jako biskupi greccy lub łacińscy, co również ukazuje integralność Europy, jako jej Wschodniej i Zachodniej części tego kontynentu.
Downloads
Bibliografia
Bartnik, Cz. (2001). Fenomen Europy. Warszawa: Wydawnictwo Polwen.
Budniak, J. (2016). Leonarda Górki dziedzictwo Ojców wezwaniem do jedności w różnorodności. Roczniki Teologiczne, 13 (7), s. 73-93.
Budniak, J. (2009). Jednoczeni w różnorodności. Tradycja Cyrylo-metodiańska jako paradygmat procesu pojednania Kościołów, kultur i narodów. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Čegovnik, S. (1991). Wkład braci Cyryla i Metodego w dzieło chrześcijańskiej tożsamości współczesnej Europy. W: J. Gajek i L. Górka (red.), Cyryl i Metody apostołowie i nauczyciele Słowian. Studia i dokumenty, (cz. 1, s. 195-205). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Dziuba, A. (2022). Święci Cyryl i Metody u podstaw jedności Europy. Niedziela łowicka 19/2005. [online] https://www.niedziela.pl/artykul/41383/nd/Swieci-Cyryl-i-Metody-u-podstaw-jednosci. [22.04.2022]
Górka, L. (2001). Święci Cyryl i Metody a pojednanie. Słowiańskie dziedzictwo w służbie jedności Kościołów i narodów. Warszawa-Lublin: Wydawnictwo Księży Marianów.
Grygiel, L. (1985). Europa św. Cyryla i Metodego. W drodze, (9), s. 39-41.
Jan Paweł II. (2022). Encyklika Slavorum Apostoli Ojca Świętego Jana Pawła II Skierowana do biskupów i kapłanów, do rodzin zakonnych, do wszystkich wierzących chrześcijan w tysiącsetną rocznicę dzieła ewangelizacji świętych Cyryla i Metodego. [online] https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hfjpiienc02061985_ slavorum-apostoli.html. [14.04.2022].
Jan Paweł II. (1985). Homilia w czasie mszy na zakończenie obchodów 1100-lecia śmierci św. Metodego. L’Osservatore Romano, (10-12), s. 15.
Jan Paweł II (1998). Patronowie Europy. Rozważanie przed modlitwą Anioł Pański. 15.02.1998 r. L’osservatore Romano (4) [online] https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/ modlitwy/ap_15021998.html. [21.04.2022].
Jan Paweł II (1991). Przemówienie skierowane do uczestników międzynarodowego kolokwium nt. „Wspólne korzenie chrześcijańskie narodów Europy” w dniu 6 listopada 1981 roku. W: J. Gajek, L. Górka( red.), Cyryl i Metody apostołowie i nauczyciele Słowian. Studia i dokumenty, (cz. 2, s. 146-14). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Jóźwiak, W. (2018). Wizerunki świętych Cyryla i Metodego – numizmatyczna ideologizacja przeszłości, Slavia Occidentalis 75 (2), s. 43-57.
Lenkiewicz, T. (2017). Idee integracji Europy w perspektywie historycznej. Gdańskie Studia Międzynarodowe, t. 15 (1-2), s. 68-79.
Leon XIII. (2022). Encyklika „Grande munus" skierowana w dniu 30 września 1880 r. do patriarchów, prymasów, arcybiskupów i biskupów świata katolickiego łaskę i wspólnotę ze Stolicą Apostolską utrzymujących, dotycząca czci Apostołów Słowiańszczyzny świętych Cyryla i Metodego. [online] http://www.cyrylimetody.marianie.pl/grande.pdf. [8.05.2022]
Leśniak, A. (2001). Katolicyzm wobec Unii Europejskiej. Warszawa: Inicjatywa Wydawnicza «ad astra».
Leśniewski, K. (2013). Wiara, kult i kultura jako istotne elementy w misyjnej działalności świętych Cyryla i Metodego. Elpis, 15 (27), s. 33-40.
List pasterski katolickich biskupów Jugosławii (11 października 1984 r.) okazji 1100-lecia śmierci św. Metodego. „Święty Metody–Apostoł Nauczyciel Słowian” (885–1985) (1991). W: J. Gajek, L. Górka( red.), Cyryl i Metody apostołowie i nauczyciele Słowian. Studia i dokumenty, (cz. 2, s. 260-264). Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
Modrzejewski, A. (2009). Aksjologiczna jedność a kulturowa różnorodność Europy w świetle filozofii społecznej Karola Wojtyły-Jana Pawła II. Studia Gdańskie (6), s. 149-157.
Łaptos, J., Prażuch, W. i Pytlarz, A. (2003). Historia Unii Europejskiej, Kraków: Wydawnictwo Albatros.
Łastawski, K. (2004). Od idei do integracji europejskiej. Od najdawniejszych idei do Unii 25 państw. Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej Wiedzy Powszechnej.
Pionierzy Unii Europejskiej. (2022). [online] https://european-union.europa.eu/principles-countries-history/ history-eu/eu-pioneers_pl, [25.05.2022]
Przybylski, A. (1932). Utopie, idee i projekty związku narodów i wieczystego pokoju. Warszawa: Skład Główny „Dom Książki Polskiej” Piotr Pyz i S-ka.
Rougemont, D. (1995). List otwarty do Europejczyków. Warszawa: Oficyna Wydawnicza VOLUMEN.
Siedlanowski, P. (2022). Święci Cyryl i Metody – powrót do fundamentów Europy. [online] https://www.radiomaryja.pl/bez-kategorii/swieci-cyryl-i-metody-powrot-do-fundamentow-europy/, [17.04.2022].
Skawińska, M. (2008). Historyczne antecedencje procesów integracji europejskiej. Prawo i Społeczeństwo, t. 8 (2), s. 125-132.
Skubiś, I.(2022). Europa dwóch płuc. [online] https://www.niedziela.pl/artykul/141270/nd/Europa-dwoch-pluc, [18.05.2022].
Starowicz, A. (1970). Perspektywy Unii Międzynarodowej. Stosunki Międzynarodowe, (3), s. 53-65.
Swieżawski, S. (1991). Święty Tomasz na nowo odczytany. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Świrska-Czałbowska, K. (2005). Koncepcje Wspólnej Europy na przestrzeni wieków. Studia i Materiały/Wydział Zarządzania. Uniwersytet Warszawski, (1), s. 69-74.
Zenderowski, R. i Sowiński, S. (2003). Europa drogą Kościoła. Jan Paweł II o Europie i europejskości. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Zięba, R. (2007). Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Warszawa: Akademickie i Profesjonalne Wydawnictwa Sp. z o.o.
Żywot św. Konstantyna (1988). W: T. Lehr-Spławiński, Apostołowie Słowian. Żywoty Konstantyna i Metodego. Warszawa: Wydawnictwo PAX.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Ewa Czaplicka
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Szczegółowe warunki licencji CC BY-SA (Uznanie autorstwa - Na tych samych warunkach) dostępne jest na stronie Creative Commons - link.
Autor musi wypełnić i przesłać na adres redakcji (elpis@uwb.edu.pl) uzupełnioną i podpisaną umowę autorską wraz z oświadczeniem o oryginalności artykułu i wkładzie autora w powstanie artykułu. Plik umowy do pobrania: TUTAJ